Chứng nhận là gì? Tìm hiểu các loại chứng nhận phổ biến

Trong bối cảnh thị trường ngày càng yêu cầu cao về chất lượng, tính pháp lý và độ tin cậy của sản phẩm – dịch vụ, hoạt động chứng nhận trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình sản xuất, phân phối và tiêu dùng. Vậy chứng nhận là gì? Những đối tượng nào cần chứng nhận? Cùng ExtendMax tìm hiểu trong bài viết sau.

1. Định nghĩa chứng nhận

1.1 Chứng nhận là gì?

Chứng nhận là quá trình xác nhận và ghi nhận bằng văn bản (thường là giấy chứng nhận) rằng một sản phẩm, dịch vụ, quy trình hoặc hệ thống đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật, quy chuẩn hoặc tiêu chuẩn cụ thể. Hoạt động chứng nhận thường được thực hiện bởi một tổ chức độc lập, có thẩm quyền như tổ chức chứng nhận được nhà nước chỉ định hoặc các tổ chức chứng nhận quốc tế.

Chứng nhận: certus facere (lat.) = "Để làm một cái gì đó an toàn". Từ chứng nhận bắt nguồn từ cụm từ tiếng Latinh "certus facere", nghĩa đen là "làm cho một cái gì đó an toàn". "Tạo ra một cái gì đó an toàn" được thể hiện trong một xác nhận hoặc tuyên bố rằng đánh giá sự phù hợp đã cho thấy sự tuân thủ các yêu cầu nhất định, ví dụ như bằng cách đánh giá bên ngoài. Bằng chứng chứng nhận có thể nhìn thấy bên ngoài là chứng chỉ tương ứng.

Chứng nhận còn được hiểu theo 02 phương diện:

Hoạt động chứng nhận là xác nhận sự phù hợp của bên thứ ba đối với các sản phẩm, quá trình, hệ thống hoặc chuyên gia (theo TCVN ISO/IEC 17000:2005)
Giấy chứng nhận là văn bản của cơ quan Nhà nước, công nhận hành vi hợp pháp của cá nhân hay một tập thể hay công nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp của cá nhân hay một tổ chức kinh tế - xã hội, chứng nhận cho một phương diện hay một sản phẩm; công nhận tư cách pháp nhân, hoạt động trao đổi hợp pháp giữa các cá nhân và các tổ chức kinh tế - xã hội với nhau.

Qua đó, cá nhân tổ chức tiến hành hoạt động chứng nhận và được cấp giấy chứng nhận theo đúng mục đích, nhu cầu của bản thân, đơn vị. Sự xuất hiện của Bên thứ ba và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là những nhân tố căn bản để tạo nên một chu trình chứng nhận hoàn thiện.

Chứng nhận là gì — *Hoạt động đánh giá chứng nhận tại Việt Nam*

>>> Xem thêm: Chứng nhận hợp quy thiết bị CNTT | Hỗ trợ toàn quốc – Tiết kiệm chi phí

1.2 Đối tượng của hoạt động chứng nhận

Một số đối tượng của hoạt động chứng nhận có thể kể đến như:

Quan hệ pháp luật giữa các cá nhân, tổ chức;
Quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp của các cá nhân, tổ chức;
Hành vi hợp pháp tư cách pháp nhân của cá nhân, tổ chức;
Chất lượng sản phẩm, dịch vụ;

Sản phẩm: Thiết bị điện – điện tử, sản phẩm công nghệ thông tin (CNTT), thực phẩm, mỹ phẩm, vật liệu xây dựng,...

Dịch vụ: Dịch vụ công nghệ, logistics, kiểm nghiệm, bảo trì,...

Hệ thống quản lý: ISO 9001 (chất lượng), ISO 27001 (an toàn thông tin), ISO 14001 (môi trường),...

Tổ chức: Doanh nghiệp, phòng thử nghiệm, nhà máy, trung tâm R&D,...

Phần lớn các hoạt động chứng nhận cần phải được thực hiện theo quy định của Nhà nước nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan như hoạt động chứng nhận khai sinh, chứng nhận hợp quy,.... Tuy nhiên có những trường hợp chứng nhận mà cá nhân tổ chức không bắt buộc phải tiến hành, hoặc chứng nhận trên tinh thần tự nguyện khi cá nhân doanh nghiệp có nhu cầu như chứng nhận hợp chuẩn, chứng nhận đăng ký kết hôn,....

*Tùy từng trường hợp mà việc chứng nhận là bắt buộc hoặc tự nguyện*

>>> Xem thêm: Chứng nhận hợp quy thiết bị điện gia dụng | Hỗ trợ từ A-Z

2. Vai trò của hoạt động chứng nhận

Hoạt động chứng nhận không chỉ đơn thuần là yêu cầu pháp lý, mà còn đóng vai trò chiến lược trong việc:

Hỗ trợ quản lý nhà nước: Hỗ trợ đơn vị, cơ quan Nhà nước trong hoạt động quản lý các phương diện của xã hội, kinh tế, đầu tư, ngoại giao,...
Tăng độ tin cậy: Giúp sản phẩm và doanh nghiệp được người tiêu dùng, đối tác và thị trường công nhận.
Đáp ứng yêu cầu pháp lý: Một số sản phẩm (như thiết bị CNTT, sản phẩm phát xạ vô tuyến,...) bắt buộc phải có chứng nhận hợp quy để được lưu hành tại Việt Nam.
Hỗ trợ xuất khẩu: Nhiều thị trường quốc tế yêu cầu chứng nhận theo tiêu chuẩn riêng như CE (châu Âu), FCC (Mỹ).
Tối ưu quản lý chất lượng: Hệ thống quản lý được chứng nhận giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả và chuyên nghiệp hơn.
Gia tăng lợi thế cạnh tranh: Trong đấu thầu hoặc ký kết hợp đồng với doanh nghiệp lớn, chứng nhận là yếu tố ưu tiên hàng đầu.
Cam kết trách nhiệm xã hội: Đảm bảo sức khỏe, sự an toàn, môi trường,…nhờ các sản phẩm đạt chứng nhận.

*ExtendMax hỗ trợ doanh nghiệp đạt chứng nhận hợp quy hiệu quả*

>>> Xem thêm: Công bố hợp quy sản phẩm | Hướng dẫn thủ tục từ A-Z

3. Các chứng nhận phổ biến hiện nay

Các chứng nhận được tổ chức bên thứ 3 cấp cho cá nhân, tổ chức tham gia trên nhiều lĩnh vực và đáp ứng nhiều mục đích khác nhau. Theo đó, dưới đây là một số loại chứng nhận phổ biến hiện nay.

Giấy chứng nhận phổ biến	Mục tiêu
Giấy chứng nhận khai sinh	là một chứng thư hộ tịch quan trọng, cung cấp thông tin cá nhân : họ, tên, ngày, tháng, năm sinh, họ tên cha, họ tên mẹ,…nhằm xác định nguồn gốc của một cá nhân.
Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn	là một loại giấy tờ hộ tịch nhân thân được cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc các chủ thể khác công nhận và xác nhận một người có vợ hay có chồng theo quy định của luật pháp về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn.
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh	là giấy cho phép các cá nhân, tổ chức hoạt động kinh doanh khi đáp ứng đầy đủ điều kiện và là căn cứ xác thực năng lực pháp lý cho một doanh nghiệp.
Chứng nhận hợp quy (CR): Áp dụng cho các sản phẩm bắt buộc theo quy chuẩn Việt Nam (QCVN), như QCVN 101:2020/BTTTT, QCVN 117:2023/BTTTT cho thiết bị CNTT.	là hoạt động sau khi sản phẩm phù hợp với từng yêu cầu của quy chuẩn do Nhà nước quy định, từ đó đơn vị chứng nhận sẽ cấp giấy chứng nhận hợp quy cho lĩnh vực mà doanh nghiệp đăng ký. Các lĩnh vực doanh nghiệp cần chứng nhận hợp quy: vật liệu xây dựng, thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản, thiết bị CNTT, đồ gia dụng, đồ điện tử,…
Chứng nhận hợp chuẩn: Áp dụng khi doanh nghiệp muốn công bố sản phẩm đạt tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể (TCVN hoặc quốc tế).	là chứng nhận chứng minh doanh nghiệp đã áp dụng thành công tiêu chuẩn TVCN tương ứng cho từng sản phẩm, từ đó khẳng định chất lượng, tính phù hợp của sản phẩm. Các sản phẩm chứng nhận hợp chuẩn như: chứng nhận VietGap, chứng nhận cửa sổ – cửa đi, chứng nhận gạch,…
Chứng nhận hệ thống quản lý (ISO): Chứng nhận ISO 9001, ISO 22000, ISO 45001, ISO 27001,...	là quá trình sau khi đánh giá chứng nhận doanh nghiệp áp dụng hệ thống quản lý phù hợp với tiêu chuẩn của hệ thống tương ứng như : ISO 9001, ISO 14001, HACCP CODEX. Giấy chứng nhận hệ thống được cấp bởi Tổ chức chứng nhận được Nhà nước chỉ định, cấp phép và có năng lực chứng nhận.
Chứng nhận quốc tế: CE Marking (EU), FDA (Mỹ), Halal (đạo Hồi),...	là quá trình đánh giá và xác nhận rằng một sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn, chất lượng hoặc môi trường do một tổ chức quốc tế công nhận quy định. Đây là yếu tố bắt buộc hoặc khuyến khích khi doanh nghiệp muốn xuất khẩu hàng hóa ra thị trường toàn cầu như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc…
Chứng nhận năng lượng và môi trường: Dán nhãn năng lượng, chứng nhận tiết kiệm điện, RoHS, Reach,...	là chứng nhận chứng minh doanh nghiệp đã áp dụng thành công tiêu chuẩn năng lượng và môi trường trong hoạt động sản xuất và sản phẩm của họ.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục xin Giấy phép gia công hàng hóa CNTT cũ chi tiết

4. Đơn vị dịch vụ chứng nhận hợp quy tại Việt Nam

ExtendMax là doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ Chứng nhận hợp quy, Công bố hợp quy và hiện tại đang cung cấp dịch vụ cho những Công ty đa quốc gia hàng đầu thế giới. Chúng tôi cũng được các tổ chức quốc tế thừa nhận sự xuất sắc bằng các giải thưởng uy tín hàng đầu thế giới bao gồm SME100 Asia, Stevie Awards. CEO Trần Thanh Phương cũng được giới chuyên môn thừa nhận là chuyên gia pháp lý hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực tư vấn chứng nhận hợp quy, tư vấn xin giấy phép mật mã dân sự, giấy phép nhập khẩu thiết bị điện, điện tử, gia dụng và các giấy phép chuyên ngành CNTT nói chung. Với kinh nghiệm xin giấy phép cho các đối tác toàn cầu IBM, Dell, LEGO, Fujitsu, Lenovo. ExtendMax cam kết mang đến cho bạn dịch vụ uy tín #1 với chất lượng xuất sắc và quy trình pháp lý minh bạch.

*ExtendMax hỗ trợ chứng nhận hợp quy thiết bị CNTT tại Việt Nam*

Bằng vào kinh nghiệm nhiều năm của các luật sư/kỹ sư và các thông tin mới nhất về các quy định hiện hành, ExtendMax sẽ tư vấn và cung cấp dịch vụ thực hiện các thủ tục giúp quý khách:

Tư vấn các thủ tục pháp lý cần thiết bao gồm nhưng không giới hạn thủ tục Chứng nhận hợp quy, Công bố hợp quy để sản phẩm được lưu hành ra thị trường một cách tuân thủ và hợp pháp
Xác định đúng các quy chuẩn, tiêu chuẩn cần thiết áp dụng cho thiết bị qua đó tránh được sai sót, tiết kiệm thời gian và chi phí
Dịch vụ thử nghiệm sản phẩm mẫu điển hình tại phòng thử nghiệm của ExtendMax (phòng thử nghiệm VNCA) hoặc tại các phòng thử nghiệm được Bộ TT&TT chỉ định
Rút ngắn thời gian đo kiểm, thay mặt doanh nghiệp hỗ trợ Phòng thử nghiệm set-up mẫu thử nghiệm. Chủ động phối hợp cùng Phòng thử nghiệm xử lý các vấn đề có thể xảy ra trong quá trình thử nghiệm.
Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị các hồ sơ pháp lý, các mẫu tài liệu đề nghị chứng nhận hợp quy theo đúng quy định của các tổ chức chứng nhận
Hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị các tài liệu kỹ thuật theo đúng các quy định của Bộ TT&TT và tổ chức chứng nhận về công suất phát, dải tần hoạt động, phát xạ giả...
Theo dõi quá trình thẩm định hồ sơ của các tổ chức chứng nhận, kịp thời đáp ứng các yêu cầu của các Trung tâm chứng nhận nếu có
Hỗ trợ doanh nghiệp đạt được giấy chứng nhận hợp quy theo đúng thời hạn xử lý của các tổ chức chứng nhận
Hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị hồ sơ và thay mặt doanh nghiệp nộp và hoàn thiện các thủ tục công bố hợp quy, kiểm tra chất lượng hàng hoá nhập khẩu
Trong trường hợp doanh nghiệp có vướng mắc hoặc không có đủ điều kiện cần thiết để trực tiếp nhập khẩu, ExtendMax có thể cung cấp dịch vụ nhập khẩu ủy thác chuyên nghành công nghệ thông tin